Ngày nay, bạn không khó để bắt gặp vô số loại trà khác nhau trên các kệ siêu thị. Một số loại giúp tỉnh táo, tăng năng lượng, trong khi những loại khác hỗ trợ thư giãn và cải thiện giấc ngủ. Một vài loại trà thậm chí còn được cho là có lợi cho sức khỏe tim mạch hoặc giúp giảm cholesterol.

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tác động sức khỏe của trà, bao gồm loại trà, tần suất sử dụng và cách pha. Bạn có thể uống ba tách trà mỗi ngày, nhưng đó có thể là trà xanh, trà đen hoặc trà thảo mộc – và mỗi loại lại mang đến những tác động khác nhau.

Cách pha và cách uống trà cũng đóng vai trò quan trọng. Kết quả sức khỏe có thể khác nhau tùy thuộc vào thời gian ngâm, nhiệt độ nước và việc có thêm đường, sữa hay không.

Bác sĩ tim mạch khuyến cáo rằng, dù uống loại trà nào, tốt nhất nên uống trà nguyên chất. Nhiều người thường chọn các loại trà sữa cầu kỳ, nhưng điều này đồng nghĩa với việc tiêu thụ thêm nhiều đường, calo và tinh bột, gần như không mang lại lợi ích cho sức khỏe.

Vậy những loại trà nào có lợi hoặc cần lưu ý đối với sức khỏe tim mạch? Dưới đây là 8 loại trà phổ biến và tác động của chúng.

Trà đen: Có lợi cho tim mạch nhưng cần uống điều độ

Trà đen có thể mang lại lợi ích bảo vệ tim mạch, giúp cải thiện chức năng mạch máu và lưu lượng máu. Tác dụng này được cho là nhờ các polyphenol và flavonoid – những chất chống oxy hóa có khả năng giảm viêm, ngăn ngừa tổn thương tế bào và cải thiện mức cholesterol.

Một nghiên cứu trên chuột, công bố tháng 3/2018 trên Lipids in Health and Disease, cho thấy theaflavin trong trà đen giúp giảm cholesterol toàn phần, cholesterol LDL và triglyceride.

Tuy nhiên, trà đen có hàm lượng caffeine cao nhất trong các loại trà. Một tách 240 ml có thể chứa khoảng 47 mg caffeine, tùy thời gian pha. Những người có bệnh tim mạch, phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú không nên tiêu thụ quá 200 mg caffeine mỗi ngày.

Ngoài ra, tannin trong trà đen có thể gây khó chịu dạ dày và làm giảm hấp thu sắt từ thực vật. Đây là lý do không nên uống trà ngay trong bữa ăn. Trà đen cũng có thể tương tác với thuốc điều trị sức khỏe tâm thần, vì vậy cần hỏi ý kiến bác sĩ nếu đang dùng thuốc.

Trà xanh: Có thể giúp giảm cholesterol nếu uống thường xuyên

Trà xanh được xem là lựa chọn tốt cho sức khỏe tim mạch. Các chất chống oxy hóa mạnh, đặc biệt là epigallocatechin gallate (EGCG), có thể giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch và sự tích tụ mảng bám.

Do ít qua chế biến, trà xanh giữ lại nhiều EGCG hơn so với trà đen hay trà ô-long. Các nghiên cứu cho thấy uống trà xanh có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim mạch thấp hơn, đặc biệt ở những người uống trà thường xuyên.

Một nghiên cứu công bố năm 2020 trên European Society of Cardiology cho thấy uống trà xanh từ ba lần trở lên mỗi tuần có liên quan đến giảm khoảng 25% nguy cơ bệnh tim mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Tuy nhiên, lợi ích này rõ rệt nhất ở những người uống trà xanh đều đặn. Một tách trà xanh 240 ml chứa khoảng 28 mg caffeine, vì vậy những người nhạy cảm với caffeine cần chú ý liều lượng.

Trà trắng: Giàu chất chống oxy hóa nhưng chưa rõ lợi ích tim mạch

Trà trắng được thu hoạch từ búp non của cây trà và chỉ qua chế biến tối thiểu. Loại trà này chứa nhiều catechin – một polyphenol có khả năng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.

Một số nghiên cứu cho thấy trà trắng có đặc tính chống ung thư mạnh, đặc biệt trong việc bảo vệ DNA khỏi tổn thương liên quan đến ung thư ruột kết. Tuy nhiên, bằng chứng về lợi ích tim mạch của trà trắng hiện còn hạn chế.

Trà trắng cũng chứa caffeine và có thể làm tăng nhịp tim hoặc huyết áp. Người đang dùng thuốc làm loãng máu như warfarin hoặc nhạy cảm với caffeine nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Trà ô-long: Có thể giảm cholesterol nhưng cần thêm bằng chứng

Trà ô-long được oxy hóa một phần, nằm giữa trà xanh và trà đen. Một số nghiên cứu cho thấy trà ô-long có thể giúp giảm cholesterol và tăng cholesterol HDL, nhưng kết quả chưa nhất quán.

Các chuyên gia cảnh báo rằng trà ô-long có tác dụng nhuận tràng và không nên được coi là thuốc giảm cân hay thực phẩm bổ sung. Trà này cũng có thể tương tác với thuốc, đặc biệt là thuốc làm loãng máu, vì vậy cần thận trọng khi sử dụng.

Trà hoa cúc: Hỗ trợ giấc ngủ nhưng cần cẩn trọng

Trà hoa cúc nổi tiếng với tác dụng thư giãn và cải thiện giấc ngủ nhờ các flavonoid. Giấc ngủ đầy đủ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm viêm và bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Nghiên cứu cho thấy chất lượng giấc ngủ kém có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh mạch vành, nhồi máu cơ tim và đột quỵ cao hơn.

Tuy nhiên, trà hoa cúc có thể gây tương tác với thuốc gây mê và làm tăng nguy cơ chảy máu. Người có đặt stent động mạch vành hoặc đang dùng aspirin, warfarin nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Trà nhân sâm: Nên dùng dạng trà thay vì viên nang

Nhân sâm có thể giúp cải thiện chức năng tim mạch và tăng cường tuần hoàn máu, nhưng cần thêm nhiều nghiên cứu để khẳng định lợi ích này.

Các chất bổ sung nhân sâm dạng viên nang đôi khi được quảng cáo quá mức và có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Vì vậy, nếu muốn sử dụng, dùng nhân sâm dưới dạng trà được xem là an toàn hơn.

Người đang dùng thuốc chống đông hoặc chống kết tập tiểu cầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống trà nhân sâm.

Hypericum perforatum (St. John’s wort): Không an toàn cho người bệnh tim

Mặc dù được sử dụng để hỗ trợ điều trị trầm cảm, Hypericum perforatum có thể gây tương tác nguy hiểm với thuốc tim mạch như digoxin hoặc ivabradine.

Các chuyên gia khuyến cáo người bệnh tim mạch không nên sử dụng loại trà này và nên ưu tiên trà đen hoặc trà xanh nếu muốn hỗ trợ sức khỏe tim mạch.

Rooibos (trà đỏ): Có tiềm năng nhưng chưa đủ bằng chứng

Rooibos là loại trà thảo mộc lên men từ Nam Phi, chứa flavonoid có đặc tính chống oxy hóa. Một số nghiên cứu cho thấy trà rooibos có thể cải thiện cholesterol ở những người có rối loạn mỡ máu, nhưng chưa ghi nhận lợi ích rõ ràng ở người khỏe mạnh.

Dù vậy, việc đa dạng hóa các loại trà trong chế độ ăn có thể giúp cơ thể nhận được nhiều hợp chất có lợi khác nhau.

Lời khuyên từ bác sĩ tim mạch

Không có một loại trà nào là “tốt nhất” cho tất cả mọi người. Điều quan trọng là:

• Uống trà nguyên chất, hạn chế thêm đường và sữa

• Đa dạng các loại trà

• Lưu ý hàm lượng caffeine

• Tham khảo ý kiến bác sĩ nếu đang dùng thuốc điều trị

Bệnh viện An Sinh
Nguồn tham khảo: Everyday Health
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn