Thuốc chẹn beta không mang lại lợi ích cho tất cả người sống sót sau cơn nhồi máu cơ tim
Trong một nghiên cứu thử nghiệm mới, thuốc chẹn beta dường như không mang lại lợi ích có ý nghĩa cho những người sống sót sau cơn nhồi máu cơ tim với chức năng tim được bảo tồn.
Một nghiên cứu phụ trong cùng thử nghiệm cho thấy những phụ nữ được kê đơn thuốc chẹn beta sau cơn nhồi máu cơ tim có nguy cơ tử vong, tái phát cơn nhồi máu cơ tim hoặc nhập viện do suy tim cao hơn so với những phụ nữ không được điều trị bằng loại thuốc này.
Những phát hiện này có thể dẫn đến những thay đổi trong các hướng dẫn điều trị tiêu chuẩn trong nhiều thập kỷ.
Nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng thuốc chẹn beta – loại thuốc thường được bác sĩ kê đơn giúp hạ nhịp tim và huyết áp – không mang lại lợi ích rõ ràng cho một số bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim.
Nghiên cứu, được gọi là thử nghiệm REBOOT, bao gồm hơn 8.500 người ở Tây Ban Nha và Ý đang hồi phục sau cơn nhồi máu cơ tim. Tất cả những người tham gia đều bị suy giảm chức năng tim nhẹ, nhưng không bị suy tim.
Những người tham gia được chỉ định dùng thuốc chẹn beta hoặc không dùng thuốc trong vòng hai tuần sau khi xuất viện. Các nhà nghiên cứu nhận thấy trong gần 4 năm, không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân, tái phát cơn nhồi máu cơ tim hoặc nhập viện do suy tim giữa hai nhóm – điều này cho thấy thuốc chẹn beta không mang lại lợi ích đáng kể khi sử dụng sau cơn nhồi máu cơ tim.
Tác giả chính của nghiên cứu, Tiến sĩ Borja Ibáñez, bác sĩ tim mạch và giám đốc nghiên cứu lâm sàng tại Trung tâm Nghiên cứu Tim mạch Quốc gia ở Madrid, cho biết mặc dù kết quả không gây ngạc nhiên nhưng việc thiếu lợi ích rõ ràng là điều đáng chú ý. “Nghi ngờ ban đầu của chúng tôi là thuốc chẹn beta đã mất đi phần lớn lợi ích mà chúng từng mang lại cho nhóm bệnh nhân này.”
Ông cho biết tất cả các nghiên cứu hiện có về vấn đề này đều đến từ các thử nghiệm lâm sàng cũ trong những bối cảnh rất khác nhau. Thuốc chẹn beta thực sự có thể gây nguy cơ cho phụ nữ sống sót sau cơn nhồi máu cơ tim.
Một phân tích phụ của nghiên cứu, xem xét hơn 1.600 phụ nữ sống sót sau cơn nhồi máu cơ tim, đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc sử dụng thuốc chẹn beta và nguy cơ tử vong gia tăng. Nguy cơ này gia tăng rõ rệt ở những phụ nữ có chức năng tim bình thường. Những phụ nữ trong nghiên cứu không được sử dụng thuốc chẹn beta không gặp cùng nguy cơ tử vong gia tăng.
Những phát hiện này đánh dấu sự thay đổi quan niệm lâu nay về thuốc chẹn beta và hiệu quả của chúng đối với nhóm bệnh nhân sau cơn nhồi máu cơ tim.
Hướng tiếp cận điều trị cá nhân hóa
Mặc dù thuốc chẹn beta vẫn đóng vai trò nhất định trong việc điều trị những người sống sót sau cơn nhồi máu cơ tim, nhưng nghiên cứu này hướng đến một phương pháp tiếp cận tinh tế và cá nhân hóa hơn.
Các bác sĩ lâm sàng có thể cần xem xét các yếu tố như chức năng tim mạch được đánh giá bằng siêu âm tim để cân nhắc liệu bệnh nhân có thể được hưởng lợi từ thuốc chẹn beta hay không. Những dữ liệu này cho thấy thuốc chẹn beta không có lợi cho tất cả bệnh nhân sau cơn nhồi máu cơ tim, thậm chí có thể gây hại ở một số nhóm nhỏ, đặc biệt là giới nữ.
Thuốc chẹn beta là gì và hoạt động như thế nào?
Thuốc chẹn beta là thuốc giúp hạ nhịp tim. Bác sĩ thường kê đơn để điều trị tăng huyết áp và các bệnh lý tim mạch khác.
Trong nhiều thập kỷ, thuốc chẹn beta được coi là phương pháp điều trị tiêu chuẩn sau cơn nhồi máu cơ tim cho những người bị giảm phân suất tống máu thất trái – một phép đo khả năng bơm máu của tâm thất trái – nhờ khả năng duy trì nhịp tim bình thường và ngăn ngừa tái phát nhồi máu cơ tim.
Tuy nhiên, lợi ích của việc sử dụng thuốc chẹn beta cho những người sống sót sau cơn nhồi máu cơ tim có khả năng hồi phục tốt hơn vẫn chưa rõ ràng.
Những phát hiện mới nhất có thể dẫn đến những thay đổi trong một số hướng dẫn, đặc biệt là đối với những người phục hồi chức năng tim bình thường sau cơn nhồi máu cơ tim.
Y học luôn thay đổi khi có bằng chứng mới
Điều này không đáng lo ngại. Một ví dụ điển hình là oxy, vốn được sử dụng thường quy trong nhiều thập kỷ cho bệnh nhân nhồi máu cơ tim cấp tính, cho đến khi một thử nghiệm lâm sàng cho thấy không có lợi ích thực tiễn – dẫn đến việc loại bỏ khỏi thực hành tiêu chuẩn. Tương tự, thuốc chẹn beta từng cần thiết có thể không còn phù hợp theo tiêu chuẩn hiện hành.
Những điều phụ nữ dùng thuốc chẹn beta cần biết
Nghiên cứu hiện có chỉ ra rằng giới tính ảnh hưởng đến đáp ứng thuốc như thuốc chẹn beta.
Các tác giả nghiên cứu cho biết mặc dù chưa có lời giải thích rõ ràng, nhưng lịch sử điều trị cho nam và nữ sau nhồi máu cơ tim có sự khác biệt. Một số nghiên cứu trước đó cho thấy phụ nữ có xu hướng gặp kết quả sức khỏe dài hạn kém hơn.
Điều quan trọng là phải nhấn mạnh cả ưu điểm và khuyết điểm của các phát hiện.
Chắc chắn có những phụ nữ được hưởng lợi từ thuốc chẹn beta, đặc biệt là những người có chức năng tim suy yếu. Nhưng những phụ nữ đã từng bị nhồi máu cơ tim và có chức năng tim bình thường có thể ngừng dùng thuốc chẹn beta.
Tuy nhiên, cần lưu ý các triệu chứng như đau thắt ngực hoặc rối loạn nhịp tim. Trong những trường hợp này, phụ nữ vẫn có thể được hưởng lợi từ thuốc.
Nghiên cứu này có thể thay đổi hướng dẫn điều trị như thế nào?
Các hướng dẫn hiện hành của Mỹ và châu Âu vẫn ủng hộ việc sử dụng thuốc chẹn beta sau cơn nhồi máu cơ tim.
Những hướng dẫn này dựa trên dữ liệu trước đó, trước khi các liệu pháp xâm lấn khẩn cấp mở thông động mạch bị tắc nghẽn được áp dụng rộng rãi. Hiện tại, không có loại thuốc nào thay thế được thuốc chẹn beta.
Các nhà nghiên cứu tin rằng bằng chứng của họ đủ mạnh để thúc đẩy thay đổi thực hành lâm sàng. Họ đang thực hiện phân tích tổng hợp quy mô lớn hơn để tinh chỉnh hướng dẫn về thời điểm nên và không nên sử dụng thuốc chẹn beta.
Một hạn chế của thử nghiệm hiện tại là đây là nghiên cứu nhãn mở – nghĩa là cả người tham gia và bác sĩ đều biết liệu thuốc có được kê đơn hay không. Ngoài ra, loại và liều lượng thuốc chẹn beta phụ thuộc vào quyết định của bác sĩ, phản ánh thực hành lâm sàng thực tế.
Khuyến nghị cho bệnh nhân
Thông điệp chính: đừng lo lắng.
Bệnh nhân đang sử dụng thuốc chẹn beta sau cơn nhồi máu cơ tim không nên tự ý thay đổi. Điều quan trọng là hãy trao đổi với bác sĩ điều trị trong lần tái khám tiếp theo để được cá nhân hóa phác đồ, mang lại hiệu quả tối ưu.
Bệnh viện An Sinh (Nguồn tham khảo: EverydayHealth)
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
