Tiêu thụ rượu và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ
Tiêu thụ rượu, đặc biệt là rượu nặng, có liên quan đến nhiều tình trạng sức khỏe, bao gồm cả việc tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ một lượng nhỏ rượu thực sự có thể làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Hiện nay, một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc tiêu thụ ít rượu có thể không mang lại hiệu quả bảo vệ như mong đợi. Nghiên cứu, sử dụng cả phân tích quan sát và di truyền, cho thấy rằng bất kỳ việc tiêu thụ rượu nào cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ của một người, và nguy cơ này tăng lên khi lượng rượu tiêu thụ tăng lên.
Ảnh hưởng của rượu đối với sức khỏe tổng thể
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, việc tiêu thụ bất kỳ loại rượu nào cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của một người theo một cách nào đó. Việc tiêu thụ rượu có liên quan đến ít nhất bảy loại ung thư, bao gồm ung thư vú và ung thư tiêu hóa, cũng như tăng huyết áp, bệnh tim mạch và bệnh gan.
Uống rượu ở mức độ cao cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, nhưng nhiều nghiên cứu quan sát cho thấy uống một lượng nhỏ rượu sẽ không làm tăng nguy cơ mà thậm chí có thể làm giảm nguy cơ.
Một phân tích di truyền mới đã phát hiện ra rằng mặc dù nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ tăng lên khi lượng rượu tiêu thụ tăng lên, nhưng ngay cả lượng rượu tiêu thụ thấp cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Y học dựa trên bằng chứng BMJ, đã sử dụng cả phân tích quan sát và phân tích di truyền. Mặc dù phân tích quan sát cho thấy những người uống rượu vừa phải có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ thấp hơn những người kiêng rượu, nhưng phân tích di truyền lại cho thấy bất kỳ lượng rượu nào tiêu thụ đều có liên quan đến việc tăng nguy cơ.
Ý nghĩa của nghiên cứu
Đây là một phát hiện cực kỳ quan trọng và có ảnh hưởng. Nó thách thức hàng thập kỷ nghiên cứu quan sát cho rằng việc tiêu thụ rượu ở mức độ nhẹ đến trung bình có thể bảo vệ chống lại chứng mất trí nhớ. Bằng cách kết hợp các phân tích di truyền, vốn ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố gây nhiễu và nguyên nhân ngược, nghiên cứu này chứng minh mối quan hệ nhân quả tiềm năng giữa rượu và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ gia tăng ở mọi mức độ tiêu thụ. Điều này có ý nghĩa trực tiếp đối với các thông điệp y tế công cộng và các chiến lược phòng ngừa chứng mất trí nhớ.
Tác động của rượu lên não
Tác động của việc uống nhiều rượu lên não đã được biết đến rộng rãi. Theo Viện Quốc gia về Lạm dụng Rượu và Nghiện rượu, rượu ảnh hưởng đến các vùng não kiểm soát sự cân bằng, trí nhớ, lời nói và khả năng phán đoán, dẫn đến nguy cơ chấn thương và các hậu quả tiêu cực khác cao hơn.
Rượu gây tổn hại thần kinh
Bác sĩ giải thích cách rượu gây tổn hại cho não:
Rượu gây độc thần kinh: nó gây tổn thương tế bào thần kinh, thúc đẩy teo não, phá vỡ hệ thống dẫn truyền thần kinh và đẩy nhanh tổn thương mạch máu. Sử dụng lâu dài có thể làm suy giảm chuyển hóa thiamine, dẫn đến suy giảm nhận thức, trong khi ngay cả ở mức độ thấp hơn cũng có liên quan đến các kết quả chụp hình ảnh não bất lợi như giảm thể tích chất xám.
Rượu cũng làm tăng tình trạng viêm toàn thân và stress oxy hóa, cả hai đều liên quan đến thoái hóa thần kinh.
Phân tích di truyền và phân tích quan sát
Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã tiến hành phân tích quan sát gần 560.000 người từ Ngân hàng Sinh học Vương quốc Anh và Chương trình Triệu Cựu chiến binh Hoa Kỳ.
Sử dụng bảng câu hỏi và công cụ sàng lọc lâm sàng Kiểm tra Nhận dạng Rối loạn Sử dụng Rượu (AUDIT-C), họ đã đánh giá việc uống rượu của những người tham gia. Sau đó, họ theo dõi những người tham gia trung bình 4 năm, trong thời gian đó, 14.540 người mắc chứng mất trí nhớ.
Trong phân tích quan sát, họ tìm thấy mối liên hệ hình chữ U giữa việc sử dụng rượu và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Những người không uống rượu và những người uống nhiều rượu đều có nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn những người uống ít hơn bảy ly mỗi tuần.
Tuy nhiên, phân tích di truyền cho kết quả khác nhau.
Sự khác biệt giữa hai cách tiếp cận nghiên cứu
Các nghiên cứu về rượu bia và chứng mất trí đôi khi có thể đưa ra những thông điệp trái ngược nhau. Nghiên cứu quan sát thường cho thấy việc uống rượu bia ít có thể bảo vệ não bộ, thể hiện qua mô hình hình chữ U, trong đó những người uống rượu bia vừa phải dường như có nguy cơ thấp hơn những người uống nhiều hoặc kiêng rượu bia. Tuy nhiên, điều này có thể gây hiểu lầm.
Những người uống ít rượu bia thường có cuộc sống khỏe mạnh hơn. Họ có thể tập thể dục nhiều hơn, ăn uống lành mạnh hơn, có trình độ học vấn cao hơn hoặc có các mối quan hệ xã hội tốt hơn, tất cả đều giúp giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Đồng thời, một số người ngừng uống rượu bia do các vấn đề sức khỏe sớm hoặc những thay đổi nhận thức tinh tế, khiến những người kiêng rượu bia dường như có nguy cơ cao hơn.
Bác sĩ di truyền người cũng không tham gia vào nghiên cứu, đã giải thích lý do rằng các nghiên cứu di truyền cung cấp một bức tranh rõ ràng hơn. Bằng cách sử dụng các dấu hiệu di truyền liên quan đến việc sử dụng rượu, các nhà nghiên cứu có thể ước tính mức độ phơi nhiễm suốt đời mà không bị ảnh hưởng bởi lối sống hay sự khác biệt về sức khỏe tổng thể.
Nguy cơ tăng lên ở mọi mức tiêu thụ
Bất kỳ lượng rượu nào uống vào đều làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ
Điều này được xác định bằng cách sử dụng nghiên cứu liên kết toàn bộ hệ gen (GWAS). Họ lấy một mẫu lớn các cá nhân và hỏi họ uống bao nhiêu. Sau đó, họ xem xét bộ gen của mọi người và kiểm tra xem mỗi biến thể di truyền có phổ biến hơn hay ít phổ biến hơn ở những người uống nhiều hơn hay không. Đối với số lượng đồ uống có cồn mỗi tuần, họ đã tìm thấy các biến thể di truyền khác nhau phổ biến hơn hoặc ít phổ biến hơn với lượng rượu tiêu thụ cao hơn. Mỗi biến thể chỉ đóng góp một tác động nhỏ, nhưng chúng tôi đã sử dụng các biến thể di truyền này để ‘đại diện’ cho lượng rượu tiêu thụ.
Họ phát hiện ra rằng, ở những người gốc Âu, nguy cơ di truyền cao hơn đối với việc tiêu thụ rượu có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ do mọi nguyên nhân.
Rượu có vô hại không?
Những phân tích di truyền này liên tục cho thấy bất kỳ loại rượu nào, ngay cả với lượng nhỏ, đều làm tăng nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ, và không có tác dụng bảo vệ ở mức thấp. Mặc dù việc uống rượu ở mức độ nhẹ có vẻ vô hại trong một số nghiên cứu, nhưng lựa chọn an toàn nhất cho não bộ của bạn là giảm thiểu hoặc tránh hoàn toàn rượu.
Trái ngược với phân tích quan sát, phân tích di truyền không tìm thấy mối liên hệ hình chữ U nào giữa việc sử dụng rượu và chứng mất trí nhớ. Phân tích này cho thấy nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ tăng đều đặn khi dự đoán mức tiêu thụ rượu cao hơn, và việc uống ít rượu không có tác dụng bảo vệ.
Giảm hoặc ngừng uống rượu để hạn chế nguy cơ
Các bác sĩ khuyên mọi người đừng ảo tưởng rằng uống rượu vừa phải có thể làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Nếu bạn muốn giảm thiểu nguy cơ, hãy giảm thiểu lượng rượu tiêu thụ.
Nghiên cứu này đánh dấu một bước ngoặt trong cuộc tranh luận về rượu bia và chứng mất trí nhớ. Nó cho thấy những lợi ích của việc uống rượu bia nhẹ được báo cáo trước đây có thể chỉ là sản phẩm của thiết kế nghiên cứu chứ không phải là tác dụng bảo vệ thần kinh thực sự. Thông điệp y tế công cộng nên được phát triển tương ứng: việc giảm tiêu thụ rượu bia, cũng giống như việc giảm hút thuốc lá hoặc kiểm soát các yếu tố nguy cơ tim mạch, có thể là một chiến lược mạnh mẽ để giảm tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ trên toàn thế giới.
Bệnh viện An Sinh (Nguồn tham khảo MedicalnewsToday)
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
