Ngủ kém làm tăng tốc độ lão hóa não bộ: Nghiên cứu mới

Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu một nhóm người trưởng thành để tìm hiểu mối liên hệ giữa chất lượng giấc ngủ và sự lão hóa não bộ. Họ sử dụng phương pháp chụp MRI để xác định “tuổi não” của từng người và so sánh với các kiểu ngủ. Kết quả cho thấy những người ngủ kém có tuổi não trung bình già hơn 1 năm so với tuổi thực tế, với phát hiện rõ rệt hơn ở nam giới.

Tầm quan trọng của giấc ngủ đối với não bộ

Việc ngủ ngon mỗi đêm càng trở nên quan trọng sau khi các nhà nghiên cứu từ Viện Karolinska, Thụy Điển công bố những phát hiện về giấc ngủ và tuổi não.

Các nhà khoa học phân tích một nhóm lớn người trưởng thành bằng hình ảnh quét não chi tiết để ước tính tuổi não. Lý tưởng nhất, tuổi não của một người nên trùng với tuổi theo niên đại.

Sau khi xem xét thông tin về thói quen ngủ, các nhà nghiên cứu nhận thấy những người có vấn đề về giấc ngủ hoặc vệ sinh giấc ngủ kém có nhiều khả năng có tuổi não cao hơn. Những phát hiện này được đăng trên tạp chí eBioMedicine.

Tác hại của giấc ngủ kém đối với sức khỏe

Các vấn đề về giấc ngủ không chỉ ảnh hưởng đến năng lượng và tâm trạng mà còn tác động đến sức khỏe tim mạch và tình trạng viêm.

Theo Khảo sát Phỏng vấn Sức khỏe Quốc gia 2020, 14,5% người trưởng thành thường gặp khó khăn khi ngủ. Nguyên nhân có thể từ mất ngủ, ngưng thở khi ngủ hoặc vệ sinh giấc ngủ kém.

Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng giấc ngủ kém mãn tính có thể:

• Ảnh hưởng đến tâm trạng

• Tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe như đau tim, nhồi máu cơ tim

• Gián đoạn hệ thống miễn dịch, làm tăng tình trạng viêm toàn thân

Nghiên cứu lớn về giấc ngủ và tuổi não

Một nghiên cứu mới đã khảo sát hơn 27.000 người trưởng thành tại Vương quốc Anh. Những người tham gia có độ tuổi trung bình khoảng 55, trong đó 54% là nữ và 46% là nam.

Họ hoàn thành bảng câu hỏi về giấc ngủ, bao gồm:

• Số giờ ngủ mỗi đêm

• Tình trạng buồn ngủ ban ngày

• Ngáy ngủ

Các nhà nghiên cứu sử dụng câu trả lời này để xác định điểm số giấc ngủ, chia thành ba loại:

1. Mô hình giấc ngủ lành mạnh (41%)

2. Mô hình giấc ngủ trung bình (56%)

3. Mô hình giấc ngủ kém (3%)

Ngoài ra, mẫu máu ban đầu được lấy để kiểm tra các dấu hiệu viêm trong cơ thể.

Giấc ngủ kém khiến não lão hóa nhanh hơn

Khoảng 9 năm sau, những người tham gia được chụp MRI để đánh giá tuổi não. So sánh với tuổi theo niên đại, kết quả cho thấy:

• Những người có điểm số giấc ngủ kém có “khoảng cách tuổi não” trung bình 1 năm

• Điểm số càng thấp → tuổi não càng chênh lệch → lão hóa não tăng ~6 tháng cho mỗi lần điểm chất lượng giấc ngủ giảm

• Mối liên hệ mạnh hơn ở nam giới so với nữ giới

Tiến sĩ Abigail Dove, nghiên cứu sau tiến sĩ tại Trung tâm Nghiên cứu Lão hóa, Karolinska, gọi đây là một phát hiện “đáng ngạc nhiên”. Nguyên nhân có thể liên quan đến thói quen sinh hoạt, sử dụng thuốc hoặc cách tự đánh giá giấc ngủ khác nhau giữa nam và nữ.

Tình trạng viêm liên quan đến lão hóa não

Nghiên cứu cũng phát hiện rằng tình trạng viêm giải thích khoảng 10% mối liên hệ giữa ngủ kém và quá trình lão hóa não. Điều này nhấn mạnh viêm là cơ chế chính liên quan đến giấc ngủ và lão hóa não, dù không phải yếu tố duy nhất.

Tại sao tăng tốc độ lão hóa não quan trọng?

Ngủ kém không chỉ khiến bạn uể oải vào hôm sau mà còn có thể tăng tốc lão hóa não bộ. Người mất ngủ, ngáy ngủ hoặc giấc ngủ kém có bộ não trông già hơn tuổi thật.

• Ngay cả sự khác biệt 1 năm trong lão hóa não cũng có thể tích tụ theo thời gian

• Khi kết hợp với các yếu tố nguy cơ khác như tăng huyết áp, tiểu đường, lối sống ít vận động, nguy cơ suy giảm nhận thức và mất trí nhớ tăng lên

Lời khuyên để cải thiện giấc ngủ

Để bảo vệ não bộ và sức khỏe tổng thể:

• Tuân thủ lịch trình ngủ đều đặn

• Giữ phòng ngủ mát, tối, yên tĩnh

• Hạn chế caffeine và bữa ăn nhiều trước khi đi ngủ

• Thử các thói quen thư giãn như đọc sách hoặc thiền

Nếu giấc ngủ kém kéo dài, ngáy to hoặc buồn ngủ ban ngày quá mức, nên thăm khám chuyên gia về giấc ngủ để xác định vấn đề tiềm ẩn và có giải pháp phù hợp.

Kết luận

Nghiên cứu này chứng minh giấc ngủ kém làm tăng tốc độ lão hóa não bộ, với tình trạng viêm toàn thân đóng vai trò trung gian. Ngay cả sự thay đổi nhỏ trong tuổi não cũng có thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe nhận thức. Giấc ngủ chất lượng là yếu tố quan trọng để duy trì sức khỏe não bộ, tim mạch và chuyển hóa.

Bệnh viện An Sinh
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
(Nguồn tham khảo: Medicalnewstoday)