Muối ăn: Mất bao lâu để đào thải và ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Lượng muối bạn tiêu thụ thường lưu lại trong cơ thể từ 24 giờ đến ba ngày trước khi được đào thải qua đường tiểu. Quá trình này có thể chậm hơn ở những người ăn nhiều muối, mắc bệnh thận, thiếu kali hoặc mất nước.

Các biện pháp như uống đủ nước, tăng cường hoạt động thể chất, ăn thực phẩm giàu kali và giảm muối có thể cải thiện tốc độ bài tiết muối, từ đó giúp cải thiện huyết áp.

Mất bao lâu để cơ thể đào thải muối?

• Muối ăn thường được cơ thể đào thải trong vòng 1–3 ngày, tùy thuộc vào các yếu tố như lượng muối tiêu thụ, lượng nước uống, hoạt động thể chất và bệnh lý tiềm ẩn.

• Các nghiên cứu cho thấy 61–100% lượng muối được đào thải trong 24 giờ. Theo CDC, gần 93% muối được loại bỏ trong khoảng thời gian này, nhưng tốc độ có thể khác nhau ở mỗi người.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình đào thải muối

1. Chức năng thận: Thận lọc natri từ máu; bất kỳ bệnh lý nào về thận đều có thể làm chậm quá trình đào thải.

2. Lượng muối nạp vào cao: Natri dư thừa có thể làm tăng tái hấp thu muối qua hệ thống renin-angiotensin-aldosterone (RAAS).

3. Bù nước: Uống đủ nước giúp tăng lưu lượng nước tiểu và đào thải muối, trong khi mất nước làm cô đặc nước tiểu, giảm bài tiết natri.

4. Thiếu kali: Kali giúp ức chế tái hấp thu muối ở thận. Khi thiếu, thận sẽ giữ muối để bảo tồn kali.

5. Thuốc: Thuốc lợi tiểu giúp tăng bài tiết natri, trong khi NSAID (aspirin, ibuprofen) hoặc thuốc chống trầm cảm có thể giảm khả năng đào thải muối.

6. Hoạt động thể chất: Tập thể dục gắng sức làm tăng bài tiết natri qua mồ hôi; cần duy trì bù nước và điện giải đầy đủ.

Cơ thể xử lý muối như thế nào?

Muối (natri clorua) là chất dinh dưỡng thiết yếu, tham gia vào việc:

• Duy trì cân bằng dịch và độ pH của cơ thể

• Điều hòa huyết áp

• Hỗ trợ chức năng thần kinh và cơ

• Duy trì sức khỏe xương và tim mạch

Sau khi tiêu thụ:

1. Hòa tan: Muối tan trong nước, phân hủy thành ion natri và clorua.

2. Hấp thụ: Các ion được ruột non hấp thụ và vận chuyển khắp cơ thể qua máu.

3. Đào thải: Natri dư thừa được thận lọc và bài tiết qua nước tiểu; một phần nhỏ được thải qua mồ hôi và nước mắt.

Tại sao muối quan trọng nhưng cũng nguy hiểm?

• Muối rất cần thiết, nhưng phần lớn mọi người tiêu thụ quá nhiều.

• Trung bình người lớn ăn khoảng 3.300 mg muối/ngày, cao hơn 2.300 mg khuyến nghị của CDC.

• Tiêu thụ nhiều muối liên quan đến tăng huyết áp, một yếu tố nguy cơ hàng đầu gây tử vong và tàn tật toàn cầu.

Những nguy cơ sức khỏe liên quan đến muối cao

• Tăng huyết áp: Lượng natri cao (trung bình 4.200 mg/ngày) làm tăng nguy cơ tăng huyết áp 23%.

• Bệnh tim mạch: Tăng huyết áp làm tăng nguy cơ đau tim, nhồi máu cơ tim, suy tim và đột quỵ.

• Bệnh thận mãn tính: Ăn nhiều muối làm tăng 61% nguy cơ mắc CKD sau 7 năm theo nghiên cứu 2018.

Cách giảm nguy cơ từ muối

1. Tránh thêm muối trực tiếp: 1 thìa cà phê chứa 2.300 mg natri, gần bằng mức giới hạn hàng ngày. Thay bằng nước cốt chanh, gia vị, thảo mộc hoặc giấm.

2. Cẩn thận với muối ẩn: Khoảng 70% muối đến từ thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhà hàng. Chọn thực phẩm tươi sống, đọc nhãn thành phần, ưu tiên các sản phẩm “ít muối”.

3. Uống đủ nước: Phụ nữ nên 6–8 cốc/ngày, nam giới 8–12 cốc/ngày.

4. Ăn thực phẩm giàu kali: Khoai tây, khoai mỡ, rau bina, nấm, bông cải xanh, cà chua, cam, dưa, chuối… giúp thúc đẩy đào thải natri.

5. Tăng cường hoạt động thể chất: Đổ mồ hôi đồng thời bù đủ nước giúp tăng bài tiết natri mà không làm giảm natri trong máu quá mức.

Kết luận:
Muối là chất dinh dưỡng thiết yếu, nhưng tiêu thụ quá nhiều có thể gây tăng huyết áp, bệnh tim và thận. Để duy trì sức khỏe tối ưu, nên giảm muối, uống đủ nước, ăn thực phẩm giàu kali và tập luyện đều đặn.

Bệnh viện An Sinh
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
(Nguồn tham khảo: VerywellHealth)