Các chuyên gia dinh dưỡng đã làm sáng tỏ những lầm tưởng dai dẳng về thực phẩm và sức khỏe.
Những dòng tít “giật gân” trên mạng xã hội khiến nhiều người lo lắng, nhưng sự thật lại không hẳn như vậy.
Dưới đây là 5 lầm tưởng phổ biến về dinh dưỡng – và những phân tích khoa học đằng sau.

Lầm tưởng 1: Ăn thịt đỏ là con đường trực tiếp dẫn đến chứng mất trí nhớ

Giải mã:
Nếu thêm từ “chế biến” trước “thịt đỏ”, tuyên bố này sẽ gần đúng hơn.
Một nghiên cứu trên hơn 130.000 người trong 43 năm cho thấy, người ăn nhiều thịt đỏ chế biến (như xúc xích, salami, thịt xông khói) có nguy cơ mất trí nhớ cao hơn 13% so với người ăn ít.

Lý do: thịt chế biến chứa nhiều chất béo bão hòa và natri, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe não bộ.
Chế độ ăn giàu chất béo bão hòa cũng liên quan đến viêm não và suy giảm nhận thức.

👉 Với thịt bò, thịt heo hoặc bít tết, chưa có bằng chứng cho thấy mối liên hệ trực tiếp với chứng mất trí nhớ. Tuy nhiên, nên ăn hạn chế, chọn phần thịt nạc, và giảm thịt chế biến trong khẩu phần.

Lầm tưởng 2: Nên tránh tất cả các loại thực phẩm chế biến sẵn

Giải mã:
Không hoàn toàn đúng. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), “thực phẩm chế biến sẵn” là bất kỳ loại thực phẩm nào đã bị biến đổi so với trạng thái tự nhiên, ví dụ như đông lạnh, cắt nhỏ, hoặc nấu chín.
Vì vậy, rau củ đông lạnh hay sữa chua Hy Lạp không đường cũng được xem là thực phẩm chế biến – nhưng vẫn rất tốt cho sức khỏe.

Điều cần lưu ý là thực phẩm siêu chế biến – được sản xuất công nghiệp với nhiều thành phần nhân tạo – có liên quan đến bệnh tiểu đường típ 2, tim mạch và ung thư.

👉 Lời khuyên của bác sĩ:
Tập trung vào thực phẩm tự nhiên và gần gũi với nguyên bản, như:

• Rau củ và trái cây tươi

• Ngũ cốc nguyên hạt

• Protein nạc

• Sữa không đường

• Các loại đậu, hạt, rau mầm

Nếu phân vân, hãy tự hỏi: “Mình có thể tự làm món này ở nhà không?” – Nếu có, đó thường là lựa chọn an toàn.

Lầm tưởng 3: Dầu hạt làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và béo phì

Giải mã:
Các nghiên cứu trong nhiều thập kỷ đã chứng minh lợi ích sức khỏe của dầu hạt.
Dầu hạt chứa axit béo omega-6, có thể gây viêm nếu dùng quá nhiều, nhưng ở mức vừa phải, chúng giúp tăng cường sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ tiểu đường típ 2.

Các chất béo không bão hòa đa như omega-6 đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc màng tế bào.
👉 Hãy cân bằng bằng cách bổ sung thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, quả óc chó, hoặc hạt lanh.

Ngoài ra, phytoestrogen trong dầu đậu nành không làm thay đổi hormone, vì lượng này rất nhỏ.
Lưu ý: Không đun dầu hạt đến mức bốc khói, vì có thể tạo hợp chất gây hại – điều này đúng với mọi loại dầu, kể cả dầu ô liu.

Lầm tưởng 4: Sô cô la chứa đầy kim loại độc hại

Giải mã:
Đúng là một số nghiên cứu (Consumer Reports, Đại học George Washington) đã phát hiện cadmium và chì trong một số sản phẩm sô cô la và bột ca cao. Tuy nhiên, lượng kim loại này rất nhỏ – bạn phải ăn rất nhiều sô cô la mới ảnh hưởng đến sức khỏe.

Cadmium có nguồn gốc tự nhiên trong đất trồng ca cao, còn chì bám vào hạt trong quá trình sản xuất.
Hàm lượng cao có thể gây hại cho thận và thần kinh, nhưng ăn khoảng 25–30g sô cô la đen mỗi ngày là an toàn.

👉 Dù sô cô la đen có lợi cho tim mạch, hãy dùng với lượng vừa phải, vì vẫn chứa đường và chất béo.

Lầm tưởng 5: Không nên cho chuối vào sinh tố

Giải mã:
Lầm tưởng này bắt nguồn từ một nghiên cứu nhỏ trên 8 người đàn ông, chưa đủ để khẳng định điều gì.

Chuối giàu kali – khoáng chất quan trọng giúp ổn định huyết áp.
Nghiên cứu chỉ cho thấy khi chuối kết hợp với trái cây chứa nhiều flavonoid (như quả mọng), thì cơ thể hấp thu flavonoid kém hơn một chút.

👉 Tuy nhiên, điều này không có nghĩa phải loại bỏ chuối khỏi sinh tố.
Bạn chỉ cần bổ sung đa dạng trái cây khác trong ngày để đảm bảo đủ flavonoid và dinh dưỡng cân bằng.

Bệnh viện An Sinh Nguồn tham khảo: Prevention
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn