Rung nhĩ (AFib) là một vấn đề về hoạt động điện của tim. Khi bị AFib, tim bạn sẽ rung, đập không đều hoặc bỏ nhịp. Tim không thể bơm máu qua các buồng tim và ra ngoài cơ thể như bình thường. Đôi khi, máu có thể ứ đọng trong tim và hình thành cục máu đông, có thể dẫn đến đột quỵ.
Bạn có các lựa chọn điều trị nếu các triệu chứng trở nên quá nghiêm trọng. Điều trị AFib, chẳng hạn như dùng thuốc, các thủ thuật không phẫu thuật và phẫu thuật, có thể làm chậm nhịp tim và đưa nhịp tim trở lại bình thường. Các phương pháp điều trị AFib cũng có thể ngăn ngừa cục máu đông và giúp tim bạn khỏe mạnh.
Thuốc điều trị rung nhĩ có thể ngăn ngừa cục máu đông và đột quỵ, làm chậm nhịp tim và kiểm soát nhịp tim. Thuốc làm loãng máu được dùng để ngăn ngừa cục máu đông nhằm giảm nguy cơ đột quỵ nhưng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu. Bạn có thể phải tránh các hoạt động dễ gây chấn thương. Những loại thuốc thường được dùng gồm Apixaban, Aspirin, Dabigatran, Enoxaparin, Heparin, Rivaroxaban và Warfarin. Thuốc làm loãng máu có thể khiến bạn dễ bầm tím hoặc chảy máu nhiều. Một số loại thuốc cần xét nghiệm máu định kỳ để đảm bảo hiệu quả và liều dùng phù hợp.
Thuốc điều trị nhịp tim là cách phổ biến nhất để kiểm soát rung nhĩ. Những thuốc này làm chậm nhịp tim nhanh, giúp tim bơm máu hiệu quả hơn. Bạn có thể được kê thêm thuốc chẹn beta như Atenolol, Bisoprolol, Carvedilol, Metoprolol, Propranolol hoặc Timolol.
Thuốc chẹn kênh canxi cũng được dùng để làm chậm nhịp tim và giảm co thắt tim. Các loại thường gặp là Diltiazem và Verapamil.
Thuốc chống loạn nhịp tim làm chậm tín hiệu điện trong tim để đưa nhịp tim trở lại bình thường. Những thuốc này đôi khi được gọi là sốc điện chuyển nhịp bằng hóa chất. Các thuốc chẹn kênh natri như Flecainide, Propafenone và Quinidine làm chậm khả năng dẫn điện của tim. Các thuốc chẹn kênh kali như Amiodarone, Dofetilide và Sotalol làm chậm các tín hiệu điện gây AFib. Khi dùng các thuốc này, bạn sẽ được bác sĩ theo dõi tại bệnh viện để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Nếu thuốc không hiệu quả hoặc gây nhiều tác dụng phụ, có thể áp dụng các thủ thuật không phẫu thuật hoặc phẫu thuật. Đảo nhịp bằng điện là thủ thuật dùng cú sốc điện nhẹ để “thiết lập lại” nhịp tim. Bạn sẽ được gây mê ngắn, gắn điện cực lên ngực và đôi khi ở lưng. Máy sẽ truyền năng lượng thấp để đưa nhịp tim trở lại bình thường. Thủ thuật diễn ra nhanh, không gây đau và thường về nhà trong ngày. Bạn có thể bị kích ứng da tại vị trí đặt điện cực.
Đốt rung nhĩ là phương pháp phá vỡ các đường dẫn truyền điện bất thường trong tim. Bác sĩ sẽ luồn ống thông qua mạch máu ở cổ hoặc bẹn đến tim, rồi tạo sẹo tại khu vực bất thường. Có nhiều phương pháp đốt như đốt bằng sóng cao tần dùng nhiệt, đốt lạnh dùng nhiệt độ thấp, đốt trường xung dùng xung điện, đốt cô lập tĩnh mạch phổi hoặc thủ thuật Maze tạo đường sẹo để chặn tín hiệu điện. Thủ thuật mê cung nhỏ có thể kết hợp phẫu thuật và ống thông. Phá hủy nút nhĩ thất dùng năng lượng tần số vô tuyến để phá mô ở nút nhĩ thất, sau đó cần đặt máy tạo nhịp tim vì tín hiệu bị chặn.
Máy tạo nhịp tim là thiết bị nhỏ theo dõi nhịp tim và gửi tín hiệu kích thích nếu nhịp quá chậm. Thiết bị gồm phần máy phát năng lượng và máy tính nhỏ, kết nối với tim bằng dây dẫn rất mỏng. Bác sĩ sẽ đưa dây qua tĩnh mạch lớn gần vai, dẫn vào tim rồi đặt máy vào ngực qua một vết mổ nhỏ. Sau khi lắp, bác sĩ sẽ kiểm tra hoạt động. Đôi khi máy có thể khiến bạn chóng mặt hoặc cảm giác nhói nhẹ ở cổ. Bạn phải tránh xa từ trường mạnh như máy dò kim loại hoặc MRI vì có thể ảnh hưởng đến tín hiệu điện của máy.
Triệt đốt rung nhĩ khá an toàn nhưng vẫn có rủi ro như chảy máu quanh tim hoặc vị trí đặt ống thông, thủng tim, đột quỵ, hẹp tĩnh mạch phổi, tổn thương thực quản. Rung nhĩ có thể tái phát trong vài tháng đầu, khi đó bạn có thể cần làm lại hoặc dùng thuốc.
Nếu AFib do các vấn đề khác như tăng huyết áp, tăng cholesterol hoặc cường giáp, bác sĩ sẽ điều trị nguyên nhân gốc rễ. Bạn có thể được yêu cầu khám sàng lọc và điều trị ngưng thở khi ngủ, một rối loạn làm ngắt quãng hơi thở vào ban đêm. Các tình trạng khác có thể gây triệu chứng AFib gồm khuyết tật tim bẩm sinh, suy tim, bệnh van tim, tiểu đường, béo phì, viêm phổi, bệnh tuyến giáp. Ngoài ra, rượu, caffeine, hút thuốc, ma túy bất hợp pháp và thuốc kích thích cũng có thể gây rung nhĩ.
Một số phương pháp điều trị bổ sung cần thêm nghiên cứu nhưng đã cho thấy triển vọng như omega-3, vitamin chống oxy hóa như vitamin C và E, các thảo dược như berberine, vỏ cây canh ki na hoặc Shensong Yangxin. Luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Bác sĩ có thể khuyên bạn thay đổi lối sống để bảo vệ tim như ăn uống lành mạnh, ít muối, tăng rau củ, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt, tập thể dục nhiều hơn, giảm cân nếu cần, kiểm soát huyết áp, cholesterol và tiểu đường. Hạn chế hoặc ngừng rượu bia nếu được khuyên. Tránh các chất kích thích như thuốc ho chứa pseudoephedrine hoặc ma túy như cocaine hoặc amphetamine.
Căng thẳng có thể làm AFib nặng hơn nên hãy tìm cách kiểm soát như yoga, thái cực quyền, thiền hoặc dành thời gian cho gia đình bạn bè. Nếu bạn có dấu hiệu lo âu, trầm cảm như buồn lâu ngày hoặc khó tập trung, hãy gặp bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý.
Hiện chưa có cách chữa khỏi hoàn toàn rung nhĩ, nhưng một số phương pháp điều trị có thể giúp triệu chứng biến mất trong thời gian dài ở một số người. Các phương pháp gồm thuốc, thủ thuật như sốc điện chuyển nhịp, đốt điện, cùng thay đổi lối sống như ăn uống lành mạnh và tập luyện. Trong một số trường hợp, AFib có thể tự thuyên giảm. Tuy nhiên, thường đây là vấn đề dai dẳng cần quản lý lâu dài. Liệu trình điều trị hiệu quả nhất phụ thuộc vào nguyên nhân, mức độ nặng của triệu chứng và sức khỏe tổng thể.
Bệnh viện An Sinh (Nguồn tham khảo WebMD)
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn