Bệnh tuyến giáp và sức khỏe tim mạch: Những điều bạn cần biết
Một trong những lý do quan trọng nhất để chẩn đoán và điều trị bệnh tuyến giáp là ngăn ngừa các vấn đề tim mạch có thể phát triển từ bệnh tuyến giáp.
Bệnh tuyến giáp có thể làm trầm trọng các triệu chứng tim mạch ở người có bệnh tim sẵn có và đẩy nhanh các vấn đề tim mạch tiềm ẩn. Thậm chí, nó có thể gây ra các vấn đề tim mạch mới ở những người có trái tim khỏe mạnh.
Bài viết này giải thích chức năng của tuyến giáp và cách nó ảnh hưởng đến tim mạch, cũng như sự khác biệt về triệu chứng và phương pháp điều trị giữa suy giáp và cường giáp.
Tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp là một tuyến nhỏ hình cánh bướm nằm ở phía trước cổ. Bằng cách sản xuất hormone tuyến giáp, nó giúp điều hòa quá trình trao đổi chất của cơ thể, bao gồm lượng oxy và năng lượng sử dụng. Hormone tuyến giáp ảnh hưởng đến hầu hết các cơ quan trong cơ thể, từ nhịp tim đến mức cholesterol.
-
Suy giáp: tuyến giáp không sản xuất đủ hormone, khiến cơ quan hoạt động chậm hoặc suy yếu.
-
Cường giáp: tuyến giáp sản xuất quá nhiều hormone, làm tăng tốc nhiều chức năng cơ thể.
Suy giáp ảnh hưởng đến tim mạch như thế nào?
Khi thiếu hormone tuyến giáp, tim và mạch máu không thể hoạt động bình thường:
-
Cơ tim bơm máu kém mạnh mẽ và yếu dần.
-
Cơ tim không thư giãn hoàn toàn, dẫn đến rối loạn chức năng tâm trương (cứng buồng bơm máu).
-
Mạch máu bị cứng, gây tăng huyết áp.
Triệu chứng tim mạch do suy giáp
-
Phù nề: bao gồm phù niêm do tích tụ protein và phân tử trong dịch quanh tế bào.
-
Rối loạn nhịp tim: nhịp tim sớm, không đều, rung nhĩ.
-
Đánh trống ngực: cảm giác tim đập mạnh hoặc bỏ nhịp.
-
Suy tim: có thể xuất hiện lần đầu hoặc nặng thêm ở bệnh nhân có bệnh tim tiềm ẩn.
-
Huyết áp tâm trương cao
-
Khó thở khi gắng sức hoặc vận động
-
Nhịp tim chậm
-
Bệnh động mạch vành (CAD) trở nặng hơn
Điều trị suy giáp
-
Thuốc: Synthroid (levothyroxine) để thay thế hormone tuyến giáp.
-
Lưu ý: suy giáp kéo dài suốt đời; cần dùng thuốc đều đặn.
Suy giáp và rối loạn lo âu
-
Có nhiều triệu chứng chung: hồi hộp, kém tập trung, cáu gắt, rụng tóc.
-
Suy giáp đôi khi bị chẩn đoán nhầm là rối loạn lo âu.
Cường giáp ảnh hưởng đến tim mạch như thế nào?
Hormone tuyến giáp dư thừa khiến cơ tim làm việc nhiều hơn, tăng lực co bóp, nhu cầu oxy và nhịp tim. Điều này có thể nguy hiểm đặc biệt với người có bệnh tim sẵn có.
Triệu chứng tim mạch do cường giáp
-
Nhịp tim nhanh và đánh trống ngực
-
Rối loạn nhịp tim: PVC, nhịp nhanh thất, rung nhĩ
-
Suy tim (hiếm nhưng nguy cơ cao nếu có bệnh tim từ trước)
-
Huyết áp tâm thu cao
-
Khó thở
-
Đau thắt ngực nặng hơn
Điều trị cường giáp
-
Thuốc: Tapazole (methimazole) hoặc Propylthiouracil (PTU)
-
Các phương pháp khác: phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần tuyến giáp, iốt phóng xạ
Cường giáp và rối loạn lo âu
-
Triệu chứng tương tự: hồi hộp, run rẩy, sụt cân, rối loạn lo âu.
-
Cần phân biệt để chẩn đoán chính xác.
Ai có nguy cơ mắc bệnh tuyến giáp?
Nguy cơ cao nếu bạn:
-
Là nữ giới
-
Người da trắng, từ 60 tuổi trở lên
-
Béo phì, hút thuốc
-
Tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp
-
Tiểu đường, thiếu máu, viêm khớp dạng thấp
-
Đã xạ trị vùng đầu hoặc cổ
Biện pháp giảm nguy cơ
-
Đeo vòng cổ tuyến giáp trước X-quang
-
Sử dụng muối i-ốt vừa phải
-
Bỏ hút thuốc
-
Tự kiểm tra cổ
-
Hạn chế đậu nành
-
Xem xét bổ sung selen
-
Thăm khám định kỳ
Chẩn đoán các vấn đề tim mạch
Các xét nghiệm có thể bao gồm:
-
Điện tâm đồ (ECG)
-
Chụp hình tim: CT, MRI tim
-
Chụp mạch: X-quang, MRA, CTA
-
Xét nghiệm máu: đo chất chỉ thị cơ tim, cholesterol, triglyceride
-
Siêu âm tim
-
Máy theo dõi Holter: đo nhịp tim 24 giờ hoặc lâu hơn
Giữ tim khỏe mạnh
-
Ăn uống lành mạnh: trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc, ít chế biến.
-
Tập thể dục thường xuyên: ít nhất 150 phút/tuần cường độ vừa phải.
-
Không hút thuốc và tránh khói thuốc thụ động.
-
Kiểm soát cholesterol, huyết áp và cân nặng
-
Uống rượu có chừng mực
-
Kiểm soát căng thẳng: thể dục, nhóm hỗ trợ, kỹ thuật thở, tư vấn tâm lý.
Ngay cả khi bạn không có bệnh tim, khám sức khỏe tổng quát định kỳ vẫn cần thiết.
Tóm lại: tuyến giáp có ảnh hưởng trực tiếp đến tim mạch. Kiểm soát suy giáp hoặc cường giáp không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn phòng ngừa các vấn đề tim mạch nghiêm trọng. Hãy xét nghiệm tuyến giáp nếu bạn có dấu hiệu bất thường hoặc gặp vấn đề tim mới.
Bệnh viện An Sinh
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
(Nguồn tham khảo: Verywellhealth)