Mặt đắng của đường
Đường tuy ngọt, nhưng ăn quá nhiều có thể gây hại cho sức khỏe. Thực phẩm nguyên chất như trái cây, rau củ, sữa và ngũ cốc đều chứa đường tự nhiên. Cơ thể bạn tiêu hóa carbohydrate chậm để các tế bào được cung cấp năng lượng ổn định. Ngược lại, đường bổ sung có trong thực phẩm và đồ uống đóng gói. Cơ thể bạn không cần bất kỳ loại đường bổ sung nào.
Bao nhiêu là quá nhiều?
Hiệp hội Tim mạch Mỹ khuyến nghị không nên tiêu thụ quá 6 muỗng cà phê (25 gram) đường bổ sung mỗi ngày đối với phụ nữ và 9 muỗng cà phê (36 gram) đối với nam giới. Trung bình, người Mỹ tiêu thụ khoảng 22 muỗng cà phê, tương đương 88 gram, mỗi ngày. Việc lạm dụng đường rất dễ xảy ra. Chỉ một lon soda 350ml đã chứa 10 muỗng cà phê đường và không mang lại lợi ích dinh dưỡng nào.
Tác hại: Tăng cân
Đồ uống có đường là nguồn cung cấp đường bổ sung đáng kể. Nếu bạn uống một lon nước ngọt mỗi ngày và không cắt giảm calo ở nơi khác, trong ba năm, bạn sẽ nặng hơn 6,7 kg. Tăng cân quá mức có thể dẫn đến các vấn đề như tiểu đường và một số bệnh ung thư.
Tác hại: Bệnh tim
Cứ 10 người Mỹ thì có một người nạp vào 1/4 hoặc hơn lượng calo hàng ngày từ đường bổ sung. Nếu bạn ăn nhiều như vậy, nguy cơ tử vong vì bệnh tim mạch cao gấp đôi so với người ăn ít hơn một nửa. Nguyên nhân có thể do đường làm tăng huyết áp hoặc giải phóng thêm chất béo vào máu, dẫn đến đau tim, đột quỵ và bệnh tim khác.
Tác hại: Bệnh tiểu đường
Đặc biệt, đồ uống có đường có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường típ 2. Khi đường tích tụ trong máu, cơ thể có thể sản xuất ít insulin hơn hoặc insulin hoạt động kém hiệu quả. Nếu bạn thừa cân, việc giảm 4–6kg có thể giúp kiểm soát đường huyết.
Tác hại: Tăng huyết áp
Muối thường bị đổ lỗi nhưng đường cũng là thủ phạm tiềm ẩn. Đường có thể làm tăng huyết áp bằng cách khiến insulin tăng vọt, làm giảm tính linh hoạt của mạch máu và khiến thận giữ nước và natri.
Tác hại: Tăng cholesterol
Chế độ ăn nhiều đường có thể làm tăng LDL (cholesterol xấu), giảm HDL (cholesterol tốt), tăng triglyceride và cản trở hoạt động của enzyme phân hủy chất béo.
Tác hại: Bệnh gan
Nhiều thực phẩm đóng gói chứa fructose. Gan chuyển hóa fructose thành chất béo. Nếu nạp quá nhiều, mỡ nhỏ tích tụ trong gan gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Thay đổi chế độ ăn sớm có thể đảo ngược tình trạng này, nếu không sẽ gây sưng và sẹo gan theo thời gian.
Tác hại: Sâu răng
Đường nuôi vi khuẩn trong miệng, tạo ra axit làm mòn men răng. Đồ uống có đường, trái cây sấy, kẹo, sô cô la là thủ phạm phổ biến. Kẹo chua còn có tính axit gần như axit pin. Nếu ăn đồ chua, hãy súc miệng bằng nước hoặc uống sữa để trung hòa axit.
Tác hại: Ngủ kém
Ăn nhiều đường làm rối loạn đường huyết, gây tăng giảm năng lượng thất thường. Ban ngày dễ buồn ngủ, buổi tối khó ngủ sâu và dễ tỉnh giấc giữa đêm.
Tác hại tiềm ẩn: ADHD
Nhiều người cho rằng đường làm trầm trọng thêm ADHD, nhưng chưa có bằng chứng xác thực. Nhiều nghiên cứu bác bỏ giả thuyết này. Nguyên nhân ADHD phần lớn liên quan đến yếu tố di truyền.
Tác hại: Vấn đề tâm trạng
Thói quen ăn nhiều đường có thể liên quan đến các vấn đề tâm thần. Một nghiên cứu cho thấy nam giới ăn hơn 66 gram đường mỗi ngày có nguy cơ rối loạn lo âu hoặc trầm cảm cao hơn 23% so với người ăn dưới 40 gram. Đường có thể gây trầm cảm thông qua tình trạng viêm trong não.
Tác hại: Gút
Fructose có thể làm tăng axit uric trong máu, hình thành tinh thể ở khớp như ngón chân cái, đầu gối hoặc khớp khác.
Tác hại: Sỏi thận
Fructose từ đường ăn, xi-rô ngô hoặc thực phẩm chế biến sẵn làm tăng nguy cơ sỏi thận. Khi hóa chất trong nước tiểu kết tinh, sỏi có thể kẹt trong hệ tiết niệu và gây đau.
Tác hại: Lão hóa
Đồ uống có đường có thể làm tăng tuổi sinh học. Telomere ngắn lại sẽ liên quan đến các bệnh do lão hóa như tiểu đường. Một nghiên cứu cho thấy những người uống 570ml nước ngọt mỗi ngày có telomere ngắn hơn, tương đương tăng hơn 4 năm tuổi sinh học.
Bệnh viện An Sinh (Nguồn tham khảo WebMD)
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
