Một số người bị dị ứng thức ăn sẽ xuất hiện những biểu hiện dị ứng sau khi ăn những thực phẩm mà đối với những người bình thường là nguồn dinh dưỡng có lợi cho sức khoẻ.

Ở một vài người nhạy cảm, chỉ một lượng rất nhỏ thực phẩm cũng có thể gây ra những biểu hiện nghiêm trọng như ảnh hưởng tới da, đường tiêu hoá, đường hô hấp, mắt, và có thể hệ thống thần kinh trung ương, hoặc tử vong. Cách duy nhất phòng tránh đối với những người bị dị ứng thức ăn là không ăn những thực phẩm gây dị ứng cho họ.

Triệu chứng của dị ứng thực phẩm

Dị ứng thực phẩm biểu hiện từ những khó chịu nhẹ tới nghiêm trọng với những phản ứng đe dọa đến tính mạng cần phải có can thiệp của y tế ngay tức thì.

Biểu hiện có thể xảy ra ở da (ngứa, tấy đỏ, sưng tấy), tại hệ tiêu hóa (đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, ngứa và sưng khoang miệng), tại đường hô hấp (ngứa, sưng mũi và họng, hen), ở mắt (bị ngứa và sưng), tại hệ tim mạch (đau ngực, loạn nhịp tim, tụt huyết áp gây ngất choáng, thậm chí bị bất tỉnh (sốc phản vệ).

Phản ứng dị ứng thực phẩm thông thường xảy ra trong một vài phút đến một giờ sau khi ăn thức ăn. Các biểu hiện có thể kéo dài hàng ngày đến vài tuần.

Ai cũng có thể bị dị ứng thực phẩm

Tỷ lệ bị dị ứng thức ăn trong cộng đồng giao động từ 1-3% ở người lớn và từ 4-6% ở trẻ em. Tuy nhiên, tỷ lệ này rất khó đánh giá vì mỗi nghiên cứu khác nhau lại sử dụng các phương pháp khác nhau và các biểu hiện của dị ứng thực phẩm cũng biến đổi theo tuổi tác.

Trứng và sữa là những thực phẩm dễ gây dị ứng cho trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ. Ảnh: minh họa - Internet

Trứng và sữa là những thực phẩm thông thường nhất hay gây dị ứng ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ nhưng chúng sẽ qua đi khi trẻ lớn hơn.

Dị ứng động vật hai mảnh vỏ (sò, hến, chai…) thường gây dị ứng ở người lớn hơn là ở trẻ em, trong khi dị ứng đậu phộng lại thường xảy ra cả ở người lớn và trẻ em.

Hơn 70 loại thực phẩm dễ gây dị ứng

Có hơn 70 loại thực phẩm được miêu tả là nguyên nhân gây dị ứng. Các nghiên cứu thông thường chỉ ra rằng 75% các phản ứng dị ứng ở trẻ em thường xảy ra do một số ít thực phẩm như trứng, đậu phộng, sữa, cá và hạt dẻ. Rau, quả, hạt dẻ và đậu phộng thường là nguyên nhân gây dị ứng ở người lớn. Những cá nhân bị dị ứng với nhựa và phấn hoa thường bị dị ứng khi họ ăn rau, quả hoặc hạt nào đó.

Những loại thực phẩm thường gây dị ứng:

- Ngũ cốc có chứa gluten,…như lúa mì, lúa mạch, yến mạch, lúa mì spenta hay là các giống lai của chúng và những sản phẩm làm từ ngũ cốc.

- Tôm cua và các sản phẩm của chúng;

- Trứng và các sản phẩm từ trứng;

- Cá và các sản phẩm từ cá;

- Đậu phộng, đậu nành và các sản phẩm từ chúng;

- Sữa và các sản phẩm từ sữa (bao gồm cả lactose);

- Hạt dẻ và các sản phẩm từ hạt…

Quá trình sản xuất, chế biến, phối trộn thực phẩm có thể làm tăng hoặc giảm tính dị ứng của thực phẩm. Tuy nhiên, trên thực tế, các dữ liệu đã cho thấy không có lời khuyên chung làm thế nào sản xuất, chế biến, phối trộn tạo ra thực phẩm an toàn cho người mẫn cảm với thực phẩm.

Cách phòng ngừa

Cần nâng cao ý thức, kiến thức về dị ứng thực phẩm đối với nhân viên y tế, cộng đồng, những người cung cấp, chế biến thực phẩm.

Các bữa ăn ở ngoài gia đình thường là nguy cơ đối với những người bị dị ứng thức ăn.

Người bị dị ứng thực phẩm cần phải biết họ không được ăn thứ gì, bởi chỉ cần ăn vào một lượng rất nhỏ của một trong những thành phần gây dị ứng với họ là có thể dẫn đến tử vong.

Khánh An