Tiền đình là một hệ thống thuộc hệ thần kinh nằm phía sau ở hai bên ốc tai. Tiền đình có vai trò cân bằng cơ thể, duy trì trạng thái thăng bằng ở các tư thế, trong mọi hoạt động, phối hợp cử động với các bộ phận khác như mắt, tay, chân, toàn thân...
Bất kỳ bệnh lý hoặc chấn thương làm tổn thương hệ tiền đình bao gồm chức năng của tai trong, dây thần kinh số 8 ở sọ và não bộ giúp xử lý thông tin cảm giác, liên quan đến việc kiểm soát cân bằng, chuyển động của các chức năng khác của cơ thể đều có thể gây ra rối loạn tiền đình, còn gọi là hội chứng tiền đình.
Người lớn tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người trẻ, ước tính cứ 100 người trên 40 tuổi trở lên thì có khoảng 35 người mắc bệnh. Người từng bị chóng mặt có nguy cơ bị rối loạn tiền đình trong tương lai, mức độ triệu chứng có thể xuất phát hoặc trở nên nghiêm trọng hơn.
Phòng tránh bệnh rối loạn tiền đình cần biết được nguyên nhân gây rối loạn tiền đình. Nguyên nhân có thể đến từ yếu tố bệnh lý như mắc bệnh tim mạch, xơ vữa động mạch gây tắc hoặc hẹp mạch máu, viêm dây thần kinh; yếu tố thần kinh do lo lắng, sợ hãi, căng thẳng; yếu tố tuổi tác, thể trạng béo phì, thói quen uống nhiều bia rượu, tác dụng phụ của thuốc điều trị, mất máu nhiều do phẫu thuật hoặc chấn thương…
Trong chuyên mục “Bạn hỏi Bác sĩ trả lời” với chủ đề “Bệnh Rối loạn tiền đình”, Bác sĩ CKI Nguyễn Thành Tâm, Khoa Nội tổng hợp Bệnh viện An Sinh sẽ chia sẻ cùng bạn đọc một số thông tin, kiến thức về bệnh rối loạn tiền đình giúp bạn chủ động phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe bản thân tốt hơn. Khi có dấu hiệu rối loạn tiền đình hoặc cơ thể có những thay đổi bất thường, bạn cần thăm khám càng sớm càng tốt để được bác sĩ cho kiểm tra sức khỏe, chẩn đoán đúng bệnh lý và điều trị kịp thời.
Rối loạn tiền đình là gì?
Rối loạn tiền đình là tình trạng truyền dẫn và tiếp nhận thông tin của tiền đình bị rối loạn do dây thần kinh số 8 bị tổn thương hoặc động mạch nuôi dưỡng não bị tắc nghẽn hoặc tổn thương khác ở khu vực tai trong và não bộ. Tình trạng này rất dễ tái phát, lặp đi lặp lại nhiều lần, xuất hiện đột ngột có thể gây ra biến chứng nguy hiểm như đột quỵ, ảnh hưởng lớn tới khả năng lao động và chất lượng cuộc sống của một người.
Phân loại rối loạn tiền đình?
Rối loạn tiền đình được phân loại thành 2 loại là rối loạn tiền đình ngoại biên hoặc rối loạn tiền đình trung ương. Sự phân loại này tùy thuộc vào vị trí rối loạn tiền đình. Tuy nhiên, rối loạn tiền đình còn do tác động bởi các yếu tố tâm lý.
Rối loạn tiền đình ngoại biên là nhóm bệnh phổ biến, do tiền đình ở vùng tai trong bị tổn thương. Triệu chứng thường gặp là chóng mặt, đầu óc quay cuồng, mọi vật xung quanh xoay tròn, buồn nôn và nôn, mất thăng bằng… có thể bị té ngã lúc chóng mặt dẫn đến chấn thương nghiêm trọng.
Rối loạn tiền đình trung ương là nhóm bệnh ít gặp hơn, do tiền đình ở thân não, tiểu não bị tổn thương.
Nguyên nhân gây rối loạn tiền đình?
Có nhiều nguyên nhân gây ra rối loạn tiền đình, các nguyên nhân có thể kể đến là:
Hạ huyết áp, tai biến, thiếu máu, tim mạch… gây tắc nghẽn mạch máu, suy giảm lượng máu lên não.
Căng thẳng, mất ngủ, rối loạn lo âu, trầm cảm
Hậu quả của bệnh u não, u dây thần kinh, viêm dây thần kinh, viêm tai giữa…
Người cao tuổi suy giảm chức năng một số cơ quan.
Môi trường sống và làm việc có quá nhiều tiếng ồn.
Cơ thể sốc nhiệt, thay đổi nhiệt độ đột ngột từ nóng sang lạnh, ngược lại.
Lối sống ít vận động hoặc không vận động, thể trạng quá béo hoặc quá gầy.
Tình trạng mất máu, lạm dụng bia rượu, cơ thể nhiễm độc, tác dụng phụ của thuốc điều trị.
Các yếu tố khác thúc đẩy, tiền sử bị chóng mặt trước đó.
Dấu hiệu nhận biết rối loạn tiền đình?
Dấu hiệu rối loạn tiền đình khác nhau ở mỗi người, mức độ nghiêm trọng tùy thuộc vào tình trạng và nguyên nhân gây ra. Dấu hiệu thường gặp gồm:
Mệt mỏi, khó tập trung
Đầu óc quay cuồng, choáng váng, chóng mặt
Cơ thể mất thăng bằng, loạng choạng, đứng không vững.
Tăng hoặc hạ huyết áp
Nhịp tim, nhịp nhanh, đánh trống ngực
Buồn nôn hoặc nôn
Rối loạn thị giác, hoa mắt, chóng mặt, mất phương hướng.
Rối loạn thính giác, ù tai, sức nghe giảm
Khó phối hợp các động tác cử động tay, chân
Thay đổi giọng nói, khó phát âm, nói không rõ
Khi nào cần thăm khám bác sĩ?
Rối loạn tiền đình là bệnh lý thường gặp ở người từ 40 tuổi trở lên, người cao tuổi, phụ nữ giai đoạn mạn kinh hoặc mang thai, công việc áp lực gây căng thẳng thường xuyên… tác động mạnh mẽ đến sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống.
Khám và điều trị rối loạn tiền đình bạn có thể khám với bác sĩ nội tổng quát hoặc bác sĩ chuyên khoa thần kinh. Thông qua các nghiệm pháp khám lâm sàng dựa vào triệu chứng, bác sĩ có thể xác định bệnh lý và mức độ rối loạn tiền đình. Bên cạnh khám lâm sàng, bác sĩ cần chỉ định thực hiện các xét nghiệm cần thiết, hỗ trợ cho việc chẩn đoán chính xác gồm có:
· Xét nghiệm máu cơ bản, kiểm tra công thức máu và các chức năng.
· Siêu âm mạch cảnh xác định các mảng xơ vữa gây tắc hoặc hẹp mạch máu.
· Chụp CT Scan hoặc MRI sọ não xác định vị trí tổn thương.
· Đo chức năng tiền đình bằng ảnh động nhãn đồ.
Duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống và vận động hợp lý, có đời sống tinh thần phong phú, khám sức khỏe tổng quát định kỳ hàng năm giúp phát hiện sớm nguy cơ. Nếu được chẩn đoán rối loạn tiền đình, bạn cần tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
Nếu bạn có câu hỏi, thắc mắc về các vấn đề sức khỏe hãy gửi về cho chúng tôi qua:
Chuyên mục “BẠN HỎI BÁC SĨ TRẢ LỜI” được chúng tôi chọn lọc từ các câu hỏi, thắc mắc của bạn. Mong muốn cung cấp cho bạn những kiến thức y học cơ bản, dễ dàng ghi nhớ và có thể ứng dụng ngay vào thực tế cuộc sống hàng ngày.
Bệnh viện An Sinh
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn
* Thông tin tham khảo không thay thế việc thăm khám và tư vấn bác sĩ
Bệnh viện An Sinh đã triển khai Bệnh án điện tử ngoại trú (EMR) là một trong những nỗ lực nâng tầm chất lượng dịch vụ và phục vụ, mang đến trải nghiệm tiện ích công nghệ khi đi khám bệnh với ưu điểm giúp bạn chủ động quản lý hồ sơ thông tin sức khỏe, tiết kiệm thời gian và chi phí khám chữa bệnh.
.JPG)