Block nhánh phải (RBBB) là rối loạn dẫn truyền điện tim xuất hiện trên điện tâm đồ (ECG). Thường không gây triệu chứng nhưng có thể liên quan bệnh tim mạch hoặc phổi tiềm ẩn. Tìm hiểu nguyên nhân, chẩn đoán và điều trị.

Block nhánh phải (RBBB) là gì?

Block nhánh phải (RBBB: Right Bundle Branch Block) là tình trạng tín hiệu điện của tim bị chậm hoặc gián đoạn ở nhánh phải, có thể nhận biết qua điện tâm đồ (ECG).

Tình trạng này thường không gây triệu chứng rõ rệt nhưng có thể ảnh hưởng nhịp tim và là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tim mạch hoặc phổi tiềm ẩn.

Điều trị tập trung vào kiểm soát bệnh nền, thay đổi lối sống hoặc trong một số trường hợp cần đặt máy tạo nhịp tim. Người mắc RBBB có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh tim mạch và cần được theo dõi định kỳ.

Cơ chế hình thành block nhánh phải

Tim có hai nhánh dẫn truyền điện: nhánh phải và nhánh trái.
Trong điều kiện bình thường, các tín hiệu điện truyền xuống đồng thời, giúp tâm thất co bóp nhịp nhàng.

Khi bị block, tín hiệu bị chậm lại → một bên tim co bóp muộn hơn → giảm hiệu quả bơm máu.

RBBB ít ảnh hưởng nặng nề đến chức năng tim hơn so với block nhánh trái (LBBB), nhưng có thể phản ánh sự hiện diện của bệnh tim nền cần được phát hiện.

Block nhánh phải có nguy hiểm không?

• Đa phần không nghiêm trọng nếu không có bệnh lý tim đi kèm.

• Nếu người bệnh có tiền sử nhồi máu cơ tim hoặc suy tim, RBBB làm tăng nguy cơ tử vong.

• Có hai mức độ:

  • Block không hoàn toàn: thường lành tính nhưng có thể tiến triển.

  • Block hoàn toàn: có thể làm nặng triệu chứng suy tim hoặc tăng nguy cơ biến chứng.

📌 Block nhánh trái thường nghiêm trọng hơn và cần theo dõi kỹ hơn.

Nguyên nhân gây block nhánh phải

RBBB thường xảy ra khi có tổn thương hoặc tăng áp lực lên tâm thất phải. Nguy cơ tăng theo tuổi và gặp nhiều ở nam giới.

Các bệnh lý liên quan tâm thất phải:

• Thông liên nhĩ

• Bệnh động mạch vành (CAD)

• Viêm cơ tim

• Bệnh van tim

• Thông liên thất

Các bệnh làm tăng áp lực thất phải:

• Thuyên tắc phổi (phổ biến nhất)

• Tăng huyết áp phổi

Bệnh phổi mạn tính:

• COPD

• Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn

Do thủ thuật y khoa (thông tim):

• Có thể gây RBBB thoáng qua và hồi phục nhanh

• Nếu đã có LBBB → nguy cơ ngừng tim → có thể cần máy tạo nhịp tạm thời

Triệu chứng thường gặp

RBBB thường không có triệu chứng.
Trong một số trường hợp, có thể làm nặng thêm triệu chứng của bệnh suy tim đi kèm.

Chẩn đoán RBBB

• Điện tâm đồ (ECG) là phương pháp chẩn đoán chính
  → QRS giãn rộng do dẫn truyền điện chậm

Cần kiểm tra bổ sung để tìm bệnh nền:

• Siêu âm tim

• Chụp X-quang ngực

📌 Trong một số trường hợp ở người trẻ, RBBB có thể liên quan hội chứng Brugada – rối loạn nhịp nguy hiểm cần đánh giá ngay.

Điều trị block nhánh phải

RBBB không cần điều trị riêng nếu không có bệnh tim mạch nền.
Mục tiêu chính là điều trị nguyên nhân tiềm ẩn:

Thay đổi lối sống theo khuyến cáo của AHA:

• Chế độ ăn tốt cho tim mạch

• Giảm muối

• Tập thể dục thường xuyên

• Duy trì cân nặng hợp lý

• Bỏ thuốc lá

Đặt máy tạo nhịp tim có thể cần thiết nếu:

• RBBB đi kèm block nhánh trái

• Rối loạn dẫn truyền nặng gây ngất hoặc nhịp chậm nguy hiểm

• Liên quan biến chứng bệnh cơ tim

RBBB có ảnh hưởng tuổi thọ không?

• Nếu không có bệnh nền → không ảnh hưởng tuổi thọ

• Nếu kèm bệnh động mạch vành hoặc suy tim → tăng nguy cơ tử vong tim mạch

📌 Do đó, theo dõi định kỳ và kiểm soát bệnh lý nền là rất quan trọng.

Khi nào cần đến bệnh viện?

Bạn nên đi khám tim mạch nếu:

• Xuất hiện đau ngực, khó thở, hồi hộp, ngất

• Có bệnh tim mạch hoặc phổi đang điều trị

• Kết quả ECG ghi nhận block nhánh phải lần đầu

Nguồn tham khảo: Verywell Health
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn