Chất tạo ngọt nhân tạo có thể đẩy nhanh suy giảm nhận thức
Một nghiên cứu mới đã chỉ ra mối liên hệ đáng lo ngại giữa việc tiêu thụ các chất tạo ngọt nhân tạo và tốc độ suy giảm nhận thức – đặc biệt ở người trẻ và người mắc bệnh tiểu đường.
Chất tạo ngọt nhân tạo và nguy cơ lão hóa não
Các nhà nghiên cứu phân tích dữ liệu 8 năm từ 12.772 người trưởng thành ở Brazil và nhận thấy:
-
Người tiêu thụ từ 6 loại chất tạo ngọt nhân tạo trở lên (aspartame, saccharin, acesulfame K, erythritol, sorbitol, xylitol) có tốc độ suy giảm nhận thức nhanh hơn 62%.
-
Mức độ suy giảm này tương đương với khoảng 1,6 năm lão hóa não.
-
Tác động mạnh hơn ở người dưới 60 tuổi và người mắc bệnh tiểu đường, nhưng người không mắc bệnh cũng bị ảnh hưởng.
Điều đáng chú ý là FDA đã phê duyệt các chất tạo ngọt này trong nguồn cung thực phẩm tại Mỹ, khiến nhiều người lầm tưởng rằng chúng hoàn toàn an toàn.
Vì sao chất tạo ngọt nhân tạo ảnh hưởng đến não bộ?
Các chuyên gia chỉ ra hai cơ chế chính:
1. Liên quan đến thực phẩm siêu chế biến
Chất tạo ngọt nhân tạo thường xuất hiện trong các sản phẩm siêu chế biến như nước ngọt ăn kiêng, thực phẩm đóng gói, bánh kẹo “không đường”. Các nghiên cứu cho thấy thực phẩm siêu chế biến vẫn có thể gây suy giảm nhận thức, ngay cả khi bạn theo đuổi chế độ ăn lành mạnh như Địa Trung Hải hay MIND.
2. Ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột
Chất tạo ngọt có thể:
-
Làm thay đổi hệ vi sinh đường ruột
-
Gây viêm toàn thân
-
Tạo stress oxy hóa
-
Tác động đến chức năng thần kinh
Những yếu tố này đều liên quan đến suy giảm trí nhớ và tăng nguy cơ mất trí nhớ.
Đường truyền thống cũng không phải là lựa chọn tốt
Các chuyên gia nhấn mạnh: đường không tốt hơn chất tạo ngọt nhân tạo. Nghiên cứu cho thấy:
-
Tiêu thụ nhiều đường đơn (fructose, sucrose) làm tăng nguy cơ mất trí nhớ.
-
Nước ngọt có đường không phải là giải pháp thay thế lành mạnh cho não bộ.
-
Ăn nhiều đường dẫn đến tiểu đường típ 2, béo phì và bệnh tim mạch – những yếu tố làm tổn hại nhận thức.
Vậy giải pháp là gì?
Thay vì hoán đổi đường thật với đường nhân tạo, các chuyên gia khuyến nghị:
✅ Ưu tiên thực phẩm tự nhiên, chưa qua chế biến hoặc chế biến tối thiểu
✅ Hạn chế cả chất tạo ngọt nhân tạo lẫn đường bổ sung
✅ Tập trung vào chế độ ăn thiên về rau củ, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt và protein lành mạnh
Bệnh viện An Sinh (Nguồn tham khảo Prevention)
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn