Tim của bạn không cần công tắc để hoạt động, nhưng giống như một chiếc đèn, nó vận hành nhờ hệ thống dẫn truyền điện. Mỗi nhịp tim đều bắt đầu bằng một tín hiệu điện từ buồng tim trên xuống buồng tim dưới, ra lệnh cho tim co bóp và bơm máu.
Khi tín hiệu này bị chậm hoặc không truyền được, tình trạng block tim sẽ xảy ra, làm thay đổi nhịp tim cả về tần suất lẫn nhịp điệu.
Block tim bẩm sinh và mắc phải
-
Block tim bẩm sinh: xuất hiện ngay từ khi sinh ra, thường do:
-
Bệnh tự miễn như lupus ban đỏ hệ thống, truyền từ mẹ sang con qua nhau thai.
-
Dị tật bẩm sinh khiến tim phát triển bất thường.
-
-
Block tim mắc phải: phổ biến hơn, thường do:
-
Phẫu thuật tim
-
Biến đổi gen
-
Tổn thương sau nhồi máu cơ tim
-
Bệnh tim mạch khác (tắc nghẽn động mạch, viêm cơ tim, suy tim)
-
Rối loạn cơ, bệnh lý khác
-
Một số loại thuốc
-
Trong trường hợp nguyên nhân do thuốc, việc điều chỉnh liều hoặc thay đổi thuốc có thể khắc phục tình trạng này.
Các loại block tim
-
Block nhĩ thất (AV block): tín hiệu điện từ nhĩ xuống thất bị chậm hoặc chặn lại.
-
Độ I: tín hiệu chậm nhưng vẫn truyền đi.
-
Độ II: tín hiệu bị chặn một phần, đôi khi mất nhịp (Mobitz I – Wenckebach, Mobitz II).
-
Độ III: tín hiệu bị chặn hoàn toàn, nhĩ và thất đập độc lập.
-
-
Block nhánh: xảy ra khi tín hiệu đến tâm thất bị chậm ở nhánh phải hoặc nhánh trái.
-
Hội chứng nhịp chậm – nhanh: tim thay đổi thất thường giữa nhịp nhanh (tachycardia) và nhịp chậm (bradycardia).
Các mức độ block tim
-
Độ I: nhẹ, ít triệu chứng, thường không cần điều trị.
-
Độ II: một số tín hiệu bị chặn, nhịp tim có thể chậm hoặc không đều.
-
Độ III (block hoàn toàn): tín hiệu không truyền đi, nhịp tim rất chậm hoặc ngừng đập, có thể gây tử vong.
Triệu chứng block tim
-
Độ I: thường không có triệu chứng.
-
Độ II: có thể gặp đau ngực, chóng mặt, ngất, mệt mỏi, khó thở, tim lỡ nhịp.
-
Độ III: cần cấp cứu ngay nếu có ngất, ngừng tim, mệt mỏi nghiêm trọng, nhịp tim không đều.
Ai có nguy cơ mắc block tim?
Block tim có thể xảy ra với bất kỳ ai nhưng phổ biến hơn ở người lớn tuổi hoặc có bệnh tim mạch. Các yếu tố nguy cơ gồm:
-
Tăng kali máu
-
Cường giáp
-
Bệnh Lyme
-
Tiền sử phẫu thuật tim hở
Chẩn đoán block tim
Bác sĩ sẽ đánh giá:
-
Tiền sử bệnh tim mạch và sức khỏe tổng thể
-
Thuốc đang sử dụng
-
Tiền sử gia đình
-
Thói quen hút thuốc, uống rượu, dùng chất kích thích
Các xét nghiệm thường dùng:
-
Điện tâm đồ (ECG)
-
Máy Holter theo dõi nhịp tim từ 24 giờ đến 1 tháng
Điều trị block tim
-
Block tim độ II và III thường cần đặt máy tạo nhịp tim – một thiết bị nhỏ cấy vào ngực giúp duy trì nhịp tim ổn định.
Cuộc sống với máy tạo nhịp tim
-
Hiểu rõ loại máy đang dùng
-
Thông báo cho bác sĩ và nhân viên y tế
-
Đeo vòng tay hoặc dây đeo y tế trong trường hợp khẩn cấp
-
Tránh xa thiết bị điện có từ trường mạnh
-
Khám định kỳ để kiểm tra hoạt động máy
-
Có thể tập luyện theo hướng dẫn, nhưng tránh các môn thể thao đối kháng
Bệnh viện An Sinh (Nguồn tham khảo WebMD)
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn