BỐN PHÉP ĐO QUAN TRỌNG ĐỐI VỚI SỨC KHỎE TIM MẠCH
Nếu bạn đã từng nghe nói bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới, thì bạn đã đi trước một bước rồi đấy – dữ liệu cho thấy ngày nay ít người biết đến điều đó hơn so với một thập kỷ trước. Thật không may, khoảng cách kiến thức đó đã ngăn cản nhiều người thực hiện các bước cần thiết để có cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc nhất.
Họ có thể sống chung với chứng đau ngực mãn tính hoặc suy tim, hoặc cần rất nhiều thủ thuật và thuốc men do tổn thương tim mạch. Và tất nhiên, còn có nguy cơ tử vong do nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
Bạn có thể làm gì?
Có rất nhiều điều bạn có thể làm để giữ cho trái tim khỏe mạnh suốt đời:
-
Bỏ hút thuốc – cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh tim mạch.
-
Thay đổi chế độ ăn – nhiều trái cây, rau củ, protein nạc, ít chất béo bão hòa và thực phẩm chế biến sẵn (chế độ ăn Địa Trung Hải hoặc DASH).
-
Kiểm soát cân nặng – thăm khám và trao đổi với bác sĩ để duy trì cân nặng hợp lý.
Ngoài ra, hãy nắm rõ các chỉ số sức khỏe quan trọng dưới đây.
4 phép đo cần theo dõi
Hiểu được tầm quan trọng của các phép đo này cũng quan trọng như biết phạm vi lành mạnh của chúng. Bạn có thể cải thiện từng yếu tố bằng thay đổi lối sống và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.
1. Cholesterol
-
Nguy cơ: Khi LDL (“cholesterol xấu”) cao, chất béo có thể tích tụ trong mạch máu, làm máu khó lưu thông; mảng bám này cũng có thể vỡ gây nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
-
Phạm vi lý tưởng (người khỏe mạnh, không bị xơ vữa động mạch):
-
Cholesterol toàn phần: dưới 200 mg/dL
-
LDL: dưới 100 mg/dL
-
HDL: 60 mg/dL trở lên
-
Triglyceride: dưới 150 mg/dL
-
2. Lipoprotein(a) – Lp(a)
-
Nguy cơ: Nồng độ Lp(a) cao là yếu tố nguy cơ di truyền độc lập gây bệnh tim mạch.
-
Khuyến nghị: Xét nghiệm Lp(a) ít nhất một lần khi trưởng thành. Nếu kết quả cao, hãy thông báo cho anh chị em ruột và con cái trưởng thành để họ cũng kiểm tra.
-
Phạm vi lý tưởng: dưới 30 mg/dL (hoặc <75 nmol/L)
3. Đường huyết lúc đói
-
Nguy cơ: Đường huyết cao (tiểu đường) có thể gây tổn thương mạch máu tim, tăng nguy cơ bệnh tim mạch, rối loạn cholesterol và huyết áp.
-
Mức lý tưởng: 100 mg/dL. Nếu bị tiểu đường, đặt mục tiêu HbA1C <7%.
4. Huyết áp
-
Nguy cơ: Huyết áp cao kéo dài có thể phá hỏng mạch máu, dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
-
Phạm vi lý tưởng: dưới 120/80 mm Hg
Thói quen tốt cho tim mạch
Ngủ ngon giấc mỗi đêm
Giấc ngủ kém có thể gây béo phì, tăng huyết áp và tiểu đường – yếu tố nguy cơ bệnh tim mạch. Người trưởng thành nên ngủ 7–9 tiếng/đêm.
Nghiên cứu cho thấy ngủ từ 10–11 giờ tối có nguy cơ mắc bệnh tim thấp nhất.
Giảm căng thẳng
Căng thẳng kéo dài làm tăng huyết áp, tiểu đường và viêm. Hãy nhận biết dấu hiệu căng thẳng (nghiến răng, thở nông…) và luyện tập thư giãn, hít thở sâu.
Lưu ý tiền sử sức khỏe
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ bệnh tim: bệnh tự miễn (lupus, viêm khớp dạng thấp), xạ trị ung thư vú, trầm cảm, mãn kinh, biến chứng thai kỳ (tiền sản giật, tiểu đường thai kỳ, sinh non…).
Vận động nhiều hơn
Tập thể dục giúp giảm huyết áp, tăng HDL, ổn định nhịp tim. Khuyến nghị:
-
150–300 phút/tuần tập cường độ vừa (đi bộ nhanh, đạp xe…)
-
Thêm 2–3 buổi tập sức mạnh (nâng tạ, kháng lực) mỗi tuần.
-
Nếu mới bắt đầu, hãy tập nhẹ và tăng dần.
Bệnh viện An Sinh
(Nguồn tham khảo: Prevention)
Sức khỏe và hạnh phúc của gia đình bạn