Đông y và tây y đều có những bài thuốc phòng, chữa bệnh tăng huyết áp. Tuy nhiên, trong nhiều hoàn cảnh thực tế, thuốc không có sẵn trong tay, thầy không có tại chỗ thì làm sao? Xin mách nhỏ là trong những trường hợp như vậy, nếu dùng các ngón tay day xoa một số huyệt vị theo một quy trình cụ thể mà y học cổ truyền đã tổng kết thì cũng rất có ý nghĩa để phòng bệnh. Ngoài ra, tiến hành tự xoa bóp đều đặn cũng có thể góp phần hỗ trợ trị liệu cho các thuốc hạ áp và phòng bệnh một cách tích cực.

Xin giới thiệu cùng bạn đọc một quy trình đơn giản nhưng rất có hiệu quả để phòng tăng huyết áp. Trước hết, cần chọn lựa tư thế phù hợp và thuận lợi cho các thao tác xoa bóp. Tốt nhất là chọn tư thế nửa nằm nửa ngồi, thở nhẹ, đều và sâu, toàn thân thư giãn, ý nghĩ tập trung vào các huyệt vị. Tiếp đó, thực hiện lần lượt các động tác sau đây:

Day huyệt thái dương: Dùng ngón tay giữa 2 bàn tay day đồng thời 2 huyệt thái dương trong khoảng 1 phút, sao cho đạt cảm giác căng tức là được. Vị trí huyệt thái dương là ở chỗ lõm phía sau ngoài đuôi  mắt 2 cm, khi ấn vào có cảm giác tê tức.

Miết vùng trán: Dùng đốt 2 ngón tay trỏ của cả 2 tay miết vùng trán từ giữa ra 2 bên thái dương trong 1 phút.

Miết tóc: Hai bàn tay hơi khum lại, các ngón xòe ra đặt ở chân tóc trán rồi từ từ đẩy về phía sau gáy 20 lần với một lực hơi mạnh, sao cho các đầu ngón tay sát với da đầu như động tác chải tóc.

Day huyệt toản trúc: Dùng ngón giữa 2 bàn tay day đồng thời 2 huyệt toản trúc trong 1 phút. Vị trí huyệt toản trúc ở chỗ lõm đầu trong lông mày.

Day huyệt suất cốc: Dùng 2 ngón tay cái day đồng thời 2 huyệt suất cốc trong 1 phút. Tìm vị trí huyệt suất cốc bằng cách gập vành tai về phía trước và ép vào đầu, đo từ điểm cao nhất vành tai lên phía trên 1,5 cm.

Day ấn huyệt nội quan: Dùng ngón tay cái day ấn huyệt nội quan trong 1 phút. Tìm vị trí huyệt nội quan bằng cách từ giữa lằn chỉ cổ tay đo lên 2 cm, giữa 2 gân cơ nổi rõ nhất, nắm bàn tay, hơi gấp và nghiêng ra ngoài để hiện rõ khe giữa này.

Day huyệt thái xung: Dùng ngón tay cái day 2 huyệt thái xung cùng một lúc. Tìm vị trí huyệt thái xung bằng cách sờ dọc theo khoảng giữa ngón cái và ngón trỏ bàn chân, xác định góc tạo nên bởi 2 đầu xương bàn chân của 2 ngón, huyệt nằm ở góc này, khi ấn có cảm giác căng tức.

Xát cổ: Đầu hơi quay sang trái, dùng khối cơ dưới ngón tay cái, sát góc bàn tay trái xát cổ từ sau tai phải xuống dưới 10 lần, rồi đổi bên, đầu quay sang phải, dùng khối cơ dưới ngón tay cái, sát góc bàn tay phải xát cổ từ sau tai trái xuống dưới 10 lần.

Day ấn huyệt khúc trì: Dùng ngón tay cái day ấn huyệt khúc trì trong 1 phút. Tìm vị trí huyệt khúc trì bằng cách gập chặt khuỷu tay, huyệt ở đầu nếp gấp khuỷu.

Theo y học cổ truyền, tăng huyết áp là hội chứng thuộc phạm vi của các chứng huyễn vựng (chóng mặt, hoa mắt), đầu thống (nhức đầu), thất miên (mất ngủ)… Tăng huyết áp có thể do nhiều nguyên nhân như: xơ mỡ động mạch, bệnh thận, tiền mãn kinh…

Bác sĩ Hoàng Khánh Toàn

Bệnh viện Trung ương Quân đội 108